Aronia – jakie ma właściwości, do czego można ją wykorzystać?

Aro­nia to krzew po­cho­dzą­cy z Ame­ry­ki Pół­noc­nej, obecnie uprawiany na całym świecie, także w Polsce. Osiąga wysokość 2-3 metrów, jej ciemnozielone liście jesienią przebarwiają się na czerwono, stanowiąc jednocześnie wyjątkową ozdobę ogrodu. Lecz sekret jej popularności tkwi w owocach - kuleczkach o ciemnofioletowej, niemalże czarnej barwie, które są bogactwem wielu cennych składników odżywczych, mających istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.

Właściwości zdrowotne aronii

Aronia zaliczana jest do jednych z najzdrowszych owoców na świecie. Bo­ga­ta w bio­ak­tyw­ne związ­ki ro­ślin­ne i wi­ta­mi­ny, korzystnie wpływające na zdro­wie. 

Bogactwo antyoksydantów

Aronia stanowi jedno z najbogatszych źródeł przeciwutleniaczy - an­to­cy­ja­nów, fla­wo­no­idów (kwer­ce­ty­na i ru­ty­na), ka­te­chi­n i leu­ko­cy­ja­nów, które na­da­ją owo­com głę­bo­ki gra­na­to­wy kolor. To sub­stan­cje mające silne wła­ści­wo­ści prze­ciw­u­tle­nia­ją­ce, które chro­nią ko­mór­ki przed stre­sem oksy­da­cyj­nym i wspo­ma­ga­ją na­tu­ral­ne siły obron­ne or­ga­ni­zmu przed szko­dli­wym dzia­ła­niem wol­nych rod­ni­ków. W ten sposób sty­mu­lu­ją pro­ce­sy na­praw­cze w ko­mór­kach oraz opóź­nia­ją pro­ce­sy sta­rze­nia się. Regularne spożywanie aronii może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych, chorób serca, nowotworów oraz spowolnienia procesu starzenia się organizmu. Aronia okazuje się być niezwykle skuteczna w leczeniu chorób oczu, tj. zaćmy czy jaskry.

Wzmacnianie układu odpornościowego

Owoce aronii są (bogate w witaminę C, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, chroniąc przed drobnoustrojami. Zawierają też szereg innych witamin m.in. A, E, K, PP (niacyna), B2, B9 (kwas foliowy) a także cen­ne mikro-​ i ma­kro­ele­men­ty, w tym: wap­ń, ma­gne­z, że­la­zo, po­ta­s, fos­fo­r, sód, mangan, miedź, kobalt, bor czy jod. Skład­ni­ki te wspie­ra­ją wiele pro­ce­sów w or­ga­ni­zmie, sty­mu­lu­ją odpor­ność i wspie­ra­ją pra­wi­dło­we wi­dze­nie. 

Korzyści dla układu krążenia

W soku z aro­nii za­war­te są sub­stan­cje ko­rzyst­nie wpły­wa­ją­ce na układ krążenia i kon­dy­cję na­czyń krwio­no­śnych. Flawonoidy obecne w aronii uela­stycz­nia­ją na­czy­nia krwio­no­śne, wzmac­nia­ją je, uszczel­nia­ją i re­gu­lu­ją prze­pusz­czal­ność, co wiąże się z normalizacją ciśnienia tętniczego krwi. Dzięki temu nasz układ krążeniowy może sprawnie funkcjonować. Spożywanie aronii wpływa także na regulację poziomu cholesterolu we krwi - obniżenie poziomu złego cholesterolu LDL zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy. Sok z aro­nii po­ma­ga nie tylko ob­ni­żać ci­śnie­nie tęt­ni­cze krwi, ale także ko­rzyst­nie wpły­wa na na­czy­nia wło­so­wa­te oka. Z tego wzglę­du aro­nia jest po­le­ca­na do sto­so­wa­nia w pro­fi­lak­ty­ce cho­rób oczu, ta­kich jak: zaćma, ja­skra czy przy zwy­rod­nie­niu plam­ki żół­tej.

Przeciwwskazania do spożywania aronii

Aronia ma bardzo wiele właściwości, wpływających pozytywnie na zdrowie. Warto jednak zaznaczyć, że niektórzy powinni jej unikać. 

Przeciwwskazania:

- niskie ciśnienie tętnicze krwi

- problemy z żołądkiem, zwłaszcza stany zapalne, nadkwasota oraz wrzody

- zaparcia

- zakrzepowe zapalenie żył oraz żylaki

Wykorzystanie aronii w kuchni

Surowe owoce są cierp­kie w smaku, dlatego wiele osób re­zy­gnu­je z je­dze­nia ich w tej postaci. Jest jednak prosty sposób na poprawę ich smaku - wystarczy przemrozić je w zamrażalniku przez mi­ni­mum 2 doby. Aronia doskonale nadaje się też do robienia z niej najróżniejszych przetworów domowych, takich jak soki, dżemy, konfitury, galaretki czy nalewki. Dużą po­pu­lar­no­ścią cie­szą się su­szo­ne owoce aro­nii, które świet­nie na­da­ją się jako skład­nik her­bat owo­co­wych. Można suszyć je samodzielnie w domu - wystarczy obrać je ze skórki, umieścić na blaszce i włożyć do nagrzanego piekarnika. Kiedy skórka owoców będzie pomarszczona, a miąższ sprężysty, to znak, że owoce nadają się już do jedzenia.

Soki z aronii

Jednym z najpopularniejszych sposobów przetwarzania aronii jest przygotowywanie soków, które będą idealnym dodatkiem do herbaty na jesienno-zimowe wieczory. Sok z aronii pomaga zachować odporność oraz zwalczyć infekcje.

Jak przygotować domowy sok z aronii? Jest to bardzo proste. Do przygotowania soku z aronii polecamy użyć sokownika parowego ze stali nierdzewnej, dzięki któremu w prosty sposób uzyskamy sok, zachowując przy tym maksymalną ilość składników odżywczych. Można zrobić to też w zwykłym garnku - należy wsypać owoce aronii, dodać liście, kwasek cytrynowy i cukier. Następnie zalać wodą. Gotować na delikatnym ogniu przez ok. 25-30 minut. Wyjąć liście, przecedzić sok, rozlać do słoików i gotowe!

Przepis na sok z aronii:

    1. Owoce aronii dokładnie umyć.

    2. Umieścić aronię w sokowniku parowym.

    3. Podgrzewać owoce, aż zaczną puszczać sok.

    4. Sok przelać do szklanej butelki i szczelnie zamknąć.

Dżemy i konfitury

Aronia doskonale nadaje się również do przygotowywania dżemów i konfitur. Owoce można gotować z dodatkiem cukru i pektyny, a następnie przechowywać w słoikach szklanych.

Przepis na dżem z aronii:

    1. 1 kg owoców aronii umyć i przebrać.

    2. Gotować aronię w garnku nierdzewnym z dodatkiem 500 g cukru i 1/2 szklanki wody.

    3. Gdy owoce zmiękną, dodać sok z jednej cytryny.

    4. Gorący dżem przelewać do słoików szklanych i szczelnie zamykać zakrętkami.

Nalewki i likiery

Nalewki z aronii to kolejny sposób na wykorzystanie tych owoców. Wystarczy zalać aronię alkoholem i odstawić na kilka tygodni, a następnie odcedzić i dosłodzić według uznania.

Przepis na nalewkę z aronii:

    1. 500 g aronii umyć i umieścić w słoju szklanym.

    2. Zalać owoce 1 l spirytusu.

    3. Dodać 200 g cukru i kilka goździków.

    4. Słój szczelnie zamknąć i odstawić na 6-8 tygodni w ciemne miejsce.

    5. Przefiltrować nalewkę i przelać do butelki szklanej.

Przechowywanie przetworów z aronii

Do przechowywania dżemów i konfitur najlepiej nadają się słoje i słoiki szklane. Szkło nie wchodzi w reakcję z przetworami, pozwala na pasteryzacje i zapewnia długotrwałe przechowywanie bez utraty jakości. Butelki szklane są idealne do przechowywania soków i nalewek. Zachowują one świeżość i aromat przetworów, a także umożliwiają eleganckie podanie. Co więcej, szklane butelki nie absorbują zapachów ani smaków, co sprawia, że przechowywane w nich napoje zachowują swoją oryginalną jakość. Dzięki różnorodnym kształtom i pojemnościom butelki szklane mogą być również ozdobą każdej kuchni lub spiżarni.

Podsumowanie

Aronia to owoc o niezwykłych właściwościach zdrowotnych, który warto włączyć do swojej diety. Jej przetwarzanie i przechowywanie jest proste, zwłaszcza z odpowiednimi akcesoriami kuchennymi, takimi jak sokownik nierdzewny, garnki nierdzewne czy słoje szklane. Dzięki różnorodnym przepisom można cieszyć się smakiem i korzyściami zdrowotnymi aronii przez cały rok. Regularne spożywanie przetworów z aronii może znacząco wpłynąć na poprawę ogólnego stanu zdrowia. Eksperymentowanie z różnymi metodami przetwarzania pozwala odkryć nowe, pyszne sposoby na włączenie aronii do codziennego menu.