Wszystko co musisz wiedzieć o sokowniku parowym. Jak przygotować zdrowy sok w sokowniku.

Owoce i warzywa są pełne witamin i wartości odżywczych, dlatego ich regularne spożywanie może przyczynić się do poprawy samopoczucia i zdrowia a forma soków jest szybka i łatwa w spożyciu. Sokownik pozwala zachować wszystkie ich walory i naturalny smak, którym można cieszyć się nie tyko w trakcie sezonu, ale przede wszystkim w okresie jesienno-zimowym. Obsługa sokownika i produkcja soków nie jest wcale wiedzą tajemną. Wystarczy poznać podstawowe reguły i zacząć samodzielnie przygotowywać zdrowe, domowe soki owocowe. Jakie owoce będą najlepsze na sok i jak je przygotować do sokownika? Ile cukru dodać do owoców w sokowniku i jak długo robić sok? Poniżej przedstawiamy praktyczny przewodnik, jak zrobić zdrowy sok w sokowniku parowym i jaki owoce będą do tego najlepsze.

Czym jest sokownik parowy?

Korzystając z sokownika parowego i świeżych składników, z łatwością możesz przygotować zdrowy i odżywczy sok w swoim domu. Ale czym tak właściwie jest sokownik parowy?

Sokownik parowy to naczynie, najczęściej wykonane ze stali nierdzewnej, którego działanie opiera się na wykorzystaniu pary wodnej, pod wpływem której owoce wytwarzają sok. Jest to więc całkowicie naturalny proces, nie wymagający dodawania żadnych konserwantów i sztucznych substancji. Otrzymany w nim sok zachowuje maksimum smaku, witamin i wartości odżywczych, dlatego jest doskonałym rozwiązaniem dla osób, które cenią sobie zdrowe odżywianie. 

Z czego składa się sokownik?

Sokownik jest bardzo prosty w obsłudze. Składa się z 3 części (garnka, zbiornika na sok i wkładu na owoce), ustawionych jedna na drugiej, szklanej pokrywy oraz silikonowej rurki z zaciskiem, odprowadzającej sok. Każdy z elementów posiada 2 wyprofilowane uchwyty, które pozwalają bezpiecznie i komfortowo przenosić zarówno całość jak i poszczególne części. 

• Garnek na wodę –  dolna część, napełniany do 1/3 jego wysokości, pod wpływem parującej z niego wody owoce w górnej części zaczynają puszczać soki,
• Garnek na sok – środkowa część, wyposażony w rurkę, która odprowadza sok do podstawionego naczynia
• Garnek na owoce i warzywa – górna część do której wkłada się wybrane składniki i ustawia na pozostałych dwóch garnkach. Na dnie posiada otwory, które pozwalają na skraplanie się soku do drugiego naczynia. Nakrywa się go szklaną pokrywką.

Sokownik – na co zwrócić uwagę przy wyborze

Jest kilka aspektów na które należy zwrócić uwagę przy zakupie sokownika. Pierwszym z nich jest materiał wykonania, który decyduje o jego właściwościach – wytrzymałości, odporności na uszkodzenia i wpływ wysokiej temperatury, szybkości nagrzewania czy odporności na korozję. Na rynku znajdziemy sokowniki parowe wykonane ze stali nierdzewnej lub z aluminium. Te wykonane ze stali nierdzewnej są znacznie bardziej wytrzymałe oraz odporne na korozję, dodatkowo są też bezpieczne w kontakcie z żywnością, jednakże ze względu na obecność niklu mogą być przeciwskazaniem w przypadku alergii na ten pierwiastek. Z kolei garnki aluminiowe są o wiele lżejsze a przez to łatwiejsze w przenoszeniu i szybciej się nagrzewają, jednakże nieodpowiednio zabezpieczone mogą nie być odporne na działanie kwasów, których w owocach może być spora ilość. Dlatego najlepszym wyborem będzie sokownik ze stali nierdzewnej, który z pewnością na długo posłużą w Twojej kuchni.

Kolejnym ważnym aspektem przy wyborze sokownika jest jego pojemność. Na rynku najczęściej spotykane są sokowniki o pojemnościach 5l czy 8l, jednakże pojemność to już kwestia indywidualna. Jeśli dysponujesz większą ilością owoców – wtedy warto zainwestować w większą pojemność naczynia. Pamiętaj jednak, że taki sokownik zajmie więcej miejsca na kuchence i w kuchennej szafce niż ten o pojemności 5 l. 

Rodzaj kuchenki - Jeśli jesteś posiadaczem tradycyjnej kuchenki gazowej, zapewne nie masz żadnych problemów z wyborem naczyń. Ale jeśli posiadasz nowoczesną płytę indukcyjną, przy zakupie różnych garnków i patelni najpewniej zaczynają się schody… Nie każdy naczynie jest bowiem dostosowane do działania na indukcji. Warunek? Dno naczynia musi być wykonane z materiału ferromagnetyczne, wykrywalnego przez pole indukcyjne. Dobra wiadomość jest taka, że większość obecnie produkowanych naczyń jest dostosowanych do użytkowania na kuchence indukcyjnej. Podobnie w przypadku sokowników, większość z nich sprawdzi się zarówno na kuchence gazowej, jak i elektrycznej oraz indukcyjnej. Warto jednak za każdym razem sprawdzać takie informacje. Jak? Jeśli kupujesz sokownik online, to na stronie sklepu internetowego, na karcie produktu powinna znaleźć się informacja o możliwości użytkowania naczynia na danej kuchence. Z kolei jeśli kupujesz sokownik w sklepie stacjonarnym, producent powinien zawrzeć taką informację lub symbol indukcji na opakowaniu.

Możliwość mycia w zmywarce - nie każdy sokownik nadaje się do mycia w zmywarce, która jak wiemy jest znacznym ułatwieniem w czyszczeniu naczyń. Jeśli myjesz naczynia ręcznie, nie musisz skupiać się na tej właściwości. Ale jeśli jednak mycie w zmywarce jest dla Ciebie ważnym aspektem, zwróć uwagę, czy producent dopuszcza mycie mechaniczne. Jeśli nie, nie wkładaj ich do zmywarki – wysoka temperatura i detergenty mogą uszkodzić naczynie.

Jak działa sokownik?

Należy odpowiednio złożyć ze sobą poszczególne elementy. Do dolnego garnka wlewamy wodę i stawiamy go na kuchence. Następną częścią jest naczynie w którym zbierać się będzie sok, na które wkładamy naczynie z otworami wypełnione owocami z dodatkiem cukru. Nakładamy pokrywkę i podpinamy wężyk (należy zacisnąć rurkę za pomocą dołączonej blokady oraz umieścić ją z dala od źródła ciepła). W wyniku gotowania woda w dolnym garnku zaczyna parować i przechodząc w górę dociera do owoców, które po kilkunastu minutach zaczynają puszczać sok. Sok zbiera się w środkowej części, z której można zlać go do butelek lub innego naczynia za pomocą wężyka. Należy na bieżąco zlewać sok do innego naczynia, aby się nie przepełnił. Również ważne jest kontrolowanie ilości wody w dolnym garnku, by całkowicie nie wyparowała, co może spowodować przypalenie sokownika. Jeśli korzystasz z tradycyjnej kuchenki gazowej, zwróć uwagę, by płomień palnika nie wychodził poza krawędzie sokownika.

Jakie owoce nadają się do sokownika parowego?

Najlepszym czasem na przygotowanie soków w sokowniku jest lato i wczesna jesień, kiedy to mamy pod dostatkiem szeroki wybór świeżych owoców. Bo to właśnie z owoców najczęściej przyrządzamy soki z sokownika. Choć nic nie stoi na przeszkodzie, by takie sok zrobić z warzyw – z marchewki, buraka czy szpinaku. Najpopularniejszymi owocami do zrobienia soku w sokowniku są:

- jabłka

- gruszki

- śliwki

- maliny

- aronia

- jagody

- dzika róża

- czarne porzeczki

- truskawki

- wiśnie

Przy wyborze owoców warto wziąć pod uwagę ich stopnień dojrzałości i soczystość - wtedy dużo łatwiej będzie uzyskać sok, będzie go również więcej i będzie miał więcej smaku i aromatu. Sok z owoców dopiero dojrzewających będzie bardziej kwaśny oraz trudniejszy do przygotowania. 

Najpopularniejszym sokiem, który będzie świetną opcją na zimę jest zdecydowanie sok z malin, doskonały do rozgrzewającej herbaty.

Jak przyrządzić sok w sokowniku? Instrukcja krok po kroku

1. Przed wrzuceniem owoców do sokownika należy je odpowiednio przygotować - umyć w zimnej wodzie, odsączyć. W zależności od rodzaju owocu należy także usunąć szypułki, ogonki, gniazda nasienne czy pestki. W przypadku wiśni nie ma potrzeby ich drylowania – umyte owoce wrzuć po prostu do garnka. Większe owoce pokrój na mniejsze kawałki, Drobne można spokojnie wrzucić w całości.

2. Wlej wodę do dolnego garnka (do 1/3 wysokości) i ustaw go na kuchence. Nałóż na niego garnek do soku oraz zbiornik na owoce.

3. Do górnego naczynia na owoce wsyp przygotowane wcześniej owoce. Zasyp je cukrem - ilość cukru uzależniona jest od rodzaju owoców.

4. Nałóż szklaną pokrywkę oraz zaczep i zaciśnij klamerkę wężyka.

5. Włącz kuchenkę i powoli doprowadź wodę do wrzenia.

6. Pod wpływem pary, po kilkunastu minutach owoce zaczną wydzielać sok – czas ten zależny jest od dojrzałości oraz twardości owoców.

7. Gdy sok zacznie zbierać się w środkowym garnku, otwórz zacisk wężyka i zlewaj powstały sok do innego naczynia lub bezpośrednio do butelek czy słoików.

8. Jeżeli chcesz dłużej przechowywać otrzymane soki, napełnione słoiki lub butelki pasteryzuj w specjalnym garnku do gotowania słoików lub wypraż w piekarniku. Pasteryzuj ok. 20-30 minut, w zależności od wielkości słoików.

9. Z pozostałych w garnku owoców możesz np. przygotować dżem.

Sok owocowy z sokownika –  ile cukru?

Proporcje cukier:owoce w dużej mierze zależeć będą od indywidualnych preferencji i stopnia słodkości wykorzystanych owoców. Najczęściej jest to jednak ok. 100-150 g cukru na 1 kg owoców słodkich, a na taką samą ilość owoców kwaśnych – 200-250 g cukru. Jeżeli chcesz przygotować sok do rozcieńczania w postaci syropu a nie do bezpośredniego spożycia, zwiększ przewidywaną dawkę cukru. Cukier najczęściej dodajemy bezpośrednio do garnka z owocami, jeszcze przed rozpoczęciem wydzielania soku - cukier wpływa także na jego wydzielanie. Niektórzy jednak czekają do momentu jego zlania do podstawionego naczynia i dopiero wtedy słodzą zlany napój. Częściej praktykowana jest ta pierwsza metoda.

W czym przechowywać sok z sokownika? Jak długo można przechowywać sok?

Przygotowany w sokowniku sok należy spożyć do kilku dni. Jeśli chcesz go przechowywać przez zimę, należy poddać go pasteryzacji - przelać do szklanych słoików i butelek oraz szczelnie zamknąć. Możesz również go dosłodzić. Następnie należy je umieścić w garnku z wodą lub na blasze w piekarniku, również zanurzone do połowy w wodzie. Taka pasteryzacja zajmuje kilkanaście minut, a soki mogą być przechowywane nawet całą zimę. 

Kilka dodatkowych porad:

- eksperymentuj z proporcjami: dopasuj ilość każdego składnika, aby uzyskać preferowany smak i konsystencję soku,

- dodaj zioła lub przyprawy, aby nadać swojemu sokowi dodatkowego smaku i aromatu. Możesz dodać do niego świeże zioła, takie jak mięta lub bazylia, lub przyprawy, takie jak imbir czy cynamon.

- nie musisz ograniczać się tylko do jednego rodzaju owocu. Mieszając różne owoce, możesz uzyskać ciekawe kombinacje smakowe i korzyści zdrowotne.